FAKTY I MITY

Nasze codzienne zapotrzebowanie na płyny zależy od wielu czynników, w szczególności od wieku, płci, poziomu aktywności fizycznej, temperatury otoczenia i stanu fizjologicznego. Kobiety w ciąży i karmiące piersią mają większe zapotrzebowanie na płyny.

Zalecana ilość dziennego spożycia wody to 2 litry dla kobiet i 2,5 litra dla mężczyzn. Są to ilości zalecane przy umiarkowanej temperaturze i średniej aktywności fizycznej przez ekspertów Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Żywności w 2010 roku. Gdy temperatura otoczenia jest wysoka, ćwiczymy lub zmienia się stan fizjologiczny – zapotrzebowanie zwiększa się.

Woda jest we wszystkich napojach i w pożywieniu, ale to naturalna woda jest najbardziej wskazanym i jedynym niezbędnym płynem dla organizmu. Woda nie ma zbędnych dodatków i nie dostarcza kalorii. Jest najbardziej naturalna i neutralna dla organizmu, nie wchodzi w interakcje z pożywieniem i lekami. Góruje nad innymi płynami w kontekście zapobiegania nadwadze i otyłości czy chorobom układu krążenia i sercowo-naczyniowego. Inne napoje można pić w ograniczonych ilościach. Tylko woda nie ma górnego limitu spożycia i może pokryć nawet 100% dziennego zapotrzebowania na płyny.

Produkty różnią się zawartością wody. Bogate w wodę są warzywa i owoce, (np. ogórek i arbuz zawierają jej ponad 90%). Im więcej ich w diecie, tym więcej wody nam dostarcza, jednak przyjmuje się, że dieta dostarcza ok. 20% zapotrzebowania na płyny. Biorąc pod uwagę przeciętną dietę Polaka, możemy przyjąć, że ta ilość jest niższa niż średnia wynosząca ok. 800 ml. Przy stratach wody z organizmu wynoszących ok. 3,1 litra na dobę, do wypicia mamy ok. 2 litrów płynów dziennie.

Ograniczenie i/lub ścisła kontrola płynów (nie tylko wody) są konieczne przy niektórych chorobach, takich jak niewydolność układu krążenia, chorobach przebiegających z obrzękami czy wodobrzuszem. Ograniczenie spożycia płynów jest też konieczne u pacjentów dializowanych, u których jest ono najbardziej restrykcyjne. Trzeba zapisywać wypite płyny oraz spożywane produkty zawierające znaczną ilość wody.

Eksperci potwierdzają, że 2 litry wody dziennie to ilość nie tylko bezpieczna dla zdrowia, ale wręcz niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Woda jako jedyny płyn nie ma górnego limitu spożycia - można jej pić tyle, ile się potrzebuje.

Przyjmuje się, że bezpieczna ilość wypijanych płynów jest uzależniona od możliwości filtracyjnych nerek, które wydalają nadmiar wody w postaci moczu. Nadmierne spożycie płynów przekracza szybkość wydalania moczu przez nerki, czyli 0,7-1,0 l na godzinę. Aby więc zaszkodziła nam woda, musielibyśmy wypić jej bardzo dużo w bardzo krótkim czasie. Zdarza się to przy zaburzeniach psychicznych, podczas konkursów picia wody na czas lub podczas utonięcia (sic!).

Każda woda (poza demineralizowaną destylowaną) zawiera te same składniki mineralne, choć w różnych stężeniach. W przypadku wód butelkowanych suma składników jest podana na etykiecie. Wody zawierające poniżej 50 mg/l to wody bardzo niskozmineralizowane, 50-500 mg/l – niskozmineralizowane, 500-1500 mg/l – średniozmineralizowane, zaś powyżej 1500 mg/l – wysokozmineralizowane. Mit o wypłukiwaniu wynika prawdopodobnie z niesłusznego przyrównywania wód niskozmineralizowanych do wody destylowanej, której spożycie nie jest zalecane. U osób zdrowych wydalanie składników mineralnych jest procesem fizjologicznym. Wyższe spożycie wody wiąże się ze zwiększonym oddawaniem moczu, jednak odbywa się to bez zwiększenia wydalania jonów niezbędnych do funkcjonowania organizmu. Wody źródlane i mineralne niskozmineralizowane są przeznaczone do spożywania na co dzień. Ich picie nie wpływa na zwiększenie wydalania składników mineralnych z organizmu.

Woda źródlana musi spełniać wysokie standardy dotyczące jej czystości mikrobiologicznej, zawartości toksycznych metali oraz minerałów, jest wolna od większości zanieczyszczeń nieorganicznych i organicznych, w tym pestycydów, często wykrywanych w wodzie kranowej, dlatego może być spożywana na co dzień przez każdego, niezależnie od wieku, płci i stanu zdrowia. Doskonale nadaje się też do przygotowywania napojów i posiłków. Wody źródlane zalecane są kobietom ciężarnym, karmiącym piersią i dzieciom (rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego i Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego).

Woda jest najlepszym napojem do popijania większości leków. Jest neutralna, nie wchodzi w interakcje ze składnikami leku, ułatwia ich rozpuszczenie i wchłanianie, a odpowiednie nawodnienie w czasie ich przyjmowania gwarantuje prawidłowe usuwanie z organizmu ich metabolitów. Picie odpowiedniej ilości wody jest niezbędne w przypadku przyjmowania leków o działaniu wykrztuśnym.

Nie każda woda jest bezpieczna do picia dla każdego. Wszystko zależy od organizmu – jego obciążeń zdrowotnych i trybu życia. Polskie rekomendacje codziennego spożycia wody zalecają spożycie wód źródlanych i mineralnych niskozmineralizowanych, gdyż nie zawierają one większej ilości składników, które przez część osób muszą być limitowane w diecie. Dzięki temu są odpowiednie do picia na co dzień dla każdego niezależnie od wieku i stanu zdrowia.

Głównym zadaniem wody jest nawodnienie organizmu, jednak woda pitna jest również źródłem jonów takich jak: fluorkowe, chlorkowe, wapniowe, magnezowe, potasu i sodu oraz pierwiastków śladowych: żelaza, miedzi, cynku, manganu, selenu i krzemu. Wszystkie odgrywają ważne role fizjologiczne i zarówno ich niedobór, jak i nadmiar może być niekorzystny. Dlatego nie jest prawdą, że im więcej składników w wodzie, tym lepiej. Wysoka zawartość pewnych pierwiastków może być korzystna dla jednej osoby, a szkodliwa dla innej.

Nie ma danych naukowych, które jednoznacznie odpowiadają na ten problem. To cecha indywidualna. Są tacy, u których popicie owoców wodą nie wywołuje żadnego dyskomfortu. A jeśli ktoś reaguje na to niekorzystnie, nie powinien tego robić. Z czego może wynikać dyskomfort? Jednym ze składników owoców jest błonnik pokarmowy, który przyspiesza przechodzenie pożywienia przez przewód pokarmowy. Popijanie owoców wodą może spowodować biegunkę. Poza tym wiele osób cierpi na stany zapalne żołądka, dwunastnicy lub przełyku, objawiające się bólami nadbrzusza, wzdęciami, zgagą. Nadmierna stymulacja ścian przewodu pokarmowego i zwiększone wytwarzanie kwasu solnego może spotęgować ten stan. Dlatego przy tego typu dolegliwościach zaleca się jedzenie owoców dojrzałych, a odradza jedzenie owoców niedojrzałych oraz gruszek, śliwek, czereśni i agrestu. Nawet przy niewielkim stanie zapalnym ich spożycie i popicie wodą niemal w 100% przyniesie bóle brzucha, wzdęcia i biegunkę. Objawy będą silniejsze, gdy woda będzie gazowana.

Chorobom infekcyjnym często towarzyszy gorączka, stąd zwiększone zapotrzebowanie na wodę. Infekcje to nie tylko choroby układu oddechowego, ale także ostre choroby przewodu pokarmowego. W przypadku infekcji wirusowych przewodu pokarmowego, np. w ostrej biegunce infekcyjnej, w pierwszym etapie leczenia stosuje się nawadnianie. Zalecane są wtedy doustne płyny nawadniające, ale część osób ich nie toleruje i wybiera wodę do picia. Podaje się ją w sposób ciągły, z małymi przerwami, małymi porcjami np. łyżeczką.

Podczas dużej aktywności fizycznej tracimy nawet 2,5 l wody w ciągu godziny, np. grając w tenisa. Utrata wody powoduje zmniejszenie objętości osocza i przepływu krwi przez mięśnie, co prowadzi do zmęczenia mięśni i spadku przewodnictwa nerwowego. Każdy 1% odwodnienia organizmu przyspiesza pracę serca o 5 uderzeń, zaś utrata płynów w ilości 5% masy ciała ogranicza wydajność aż o 30%. W badaniach wykazano, że utrzymanie prawidłowego nawodnienia poprawia jego efektywność, dlatego należy uzupełniać płyny przed, w trakcie i po aktywności fizycznej.

Żeby określić ilość potrzebnych w czasie ćwiczeń płynów, należy się zważyć przed i po treningu. Jeśli po treningu ważysz mniej, to powstała różnica (po odliczeniu spożytych w międzyczasie płynów) stanowi ilość płynów, którą organizm stracił podczas uprawiania sportu i która powinna być uzupełniona. Najlepsza recepta na nawodnienie? Wypijamy szklankę wody 10-15 minut przed rozpoczęciem ćwiczeń oraz pijemy w regularnych odstępach czasu 150-350 ml co 15-20 minut (wg American College of Sports Medicine2000).

Szczególne wymagania odnośnie diety i napojów dotyczą sportowców. Zazwyczaj stosują oni tzw. płyny izotoniczne. Gdy wykonujemy ćwiczenia o niskiej intensywności trwające do godziny (gimnastyka, marsz na bieżni, rower stacjonarny), wystarczy nam woda nisko- lub średniozmineralizowana. W trakcie intensywnych ćwiczeń trwających do godziny (np. interwały) warto sięgnąć już po napoje izotoniczne. A jeśli trwają one ponad godzinę, zaleca się spożycie 30-60 g węglowodanów na godzinę oraz zwiększenie ilości wypijanego płynu.

Podczas wysiłku fizycznego bardzo ważne jest uzupełnienie płynów i lepiej sięgać po wodę niegazowaną. Dwutlenek węgla drażniąc śluzówki przewodu pokarmowego i żołądka, sprawia wrażenie szybszego ugaszenia pragnienia, przez co możemy wypijać mniej, niż faktycznie potrzebujemy. Uczucie nasycenia pojawia się, gdy niedobór płynów zostaje zaspokojony w ok. 70%, dlatego wody gazowanej należy wypijać ok. 1/3 więcej, niż wskazywałoby na to pragnienie.

Jeżeli tuż przed, podczas lub po posiłku czujemy pragnienie, nie ma żadnych przeciwwskazań, aby napić się wody czy innego płynu. Woda z przewodu pokarmowego jest wchłaniana bardzo szybko, dlatego jej efekt „rozcieńczający” kwasy żołądkowe jest krótkotrwały, a wielu osobom tylko popicie jedzenia umożliwia skuteczne rozdrabnianie i przełykanie pokarmu.

Woda jako jedyna nie zawiera kalorii. Dlatego jest najlepszym płynem zapewniającym równowagę wodną organizmu, szczególnie w diecie odchudzającej, bo wypełniając żołądek, hamuje uczucie głodu. Wiele badań wskazuje też na korzystny wpływ picia wody w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Picie więcej wody przez dzieci wiąże się z mniejszymi przyrostami tłuszczowymi, a u dorosłych ze zwiększoną utratą tkanki tłuszczowej. Przejście z płynów słodzonych na wodę może się przyczynić do szybkiego zrzucenia nawet kilku kilogramów.

Osoby dbające o linię powinny wiedzieć, że to, jaki napój wybierają do picia podczas posiłku, wpływa na czas spalania tłuszczu. Picie wody do posiłku może przywrócić poziom insuliny we krwi i stopień spalania tłuszczów do przedposiłkowych wartości około 2 godziny wcześniej niż napój kaloryczny. Niekaloryczne „dietetyczne” (light i zero) napoje nie mają tych właściwości, ponieważ słodki smak może stymulować insulinę niezależnie od spożycia energii. Jeśli więc potrzebujemy popić posiłek i zależy nam, by po jedzeniu „tłuszczyk odkładał się” krócej, wybierajmy wodę.

Specjaliści z instytucji opiniujących produkty (np. Instytut Matki i Dziecka czy Centrum Zdrowia Dziecka) wydają opinię o bezpieczeństwie ich stosowania u  niemowląt i małych dzieci, a także kobiet karmiących piersią i w ciąży. W przypadku wody, ocena taka dotyczy zgodności składu opiniowanej wody z wymaganiami i zaleceniami właściwych urzędów czy organizacji (np. Ministerstwo Zdrowia, Polskie Towarzystwo Pediatryczne). Wymagania te dotyczą składu ilościowo-jakościowego, wartości zdrowotnej, zwłaszcza zawartości substancji niepożądanych i składników, które powinny być limitowane w diecie. Ocena wody jest przeprowadzana zgodnie z określoną procedurą, na podstawie badań wykonanych przez specjalistyczne laboratoria, w szczególności laboratoria inspekcji sanitarno-epidemiologicznej. Pozytywna opinia odpowiedniej jednostki to rzetelna informacja dla rodziców.

Woda wypita przed posiłkiem na krótki czas wypełnia żołądek i dzięki temu zmniejsza apetyt. Jeśli dziecko je zbyt duże porcje, powinniśmy też zwrócić uwagę na warunki, w jakich spożywa posiłki. Być może wyłączenie telewizora i skupienie się na posiłku zmniejszy ten problem.

Nie jest prawdą, że dzieci nie lubią naturalnej wody. Przyzwyczajanie do jej picia należy rozpocząć już w okresie podawania żywności uzupełniającej, czyli w II półroczu życia dziecka. Preferencje żywieniowe i akceptacja nowych smaków rozwijają się już w okresie niemowlęcym i zależą m.in. od częstości podawania produktów. Najłatwiej przyzwyczajać dziecko do smaku wody jak najwcześniej. Nie znaczy to, że dziecko w wieku przedszkolnym go nie polubi, ale wtedy trzeba poświęcić na to więcej czasu. Warto skorzystać z porad zamieszczonych na stronie www.wolewode.pl

Próchnica zębów to proces patologiczny. Po jej rozwoju przyczynia się zwiększona ekspozycja na kwasy organiczne wytwarzane podczas bakteryjnej fermentacji węglowodanów. Jest ona wynikiem braku pielęgnacji, wczesnych infekcji jamy ustnej oraz błędów żywieniowych. Obecność w jamie ustnej węglowodanów przez około 30 minut bez czyszczenia zębów zwiększa ryzyko powstawania próchnicy. Aby jej zapobiegać, należy dbać o właściwą higienę jamy ustnej (odpowiednie pasty i techniki szczotkowania zębów) oraz prawidłowe żywienie. W diecie dzieci powinno być mniej słodkich produktów i napojów, należy też ograniczyć ich spożywanie między posiłkami. Na próchnicę narażone są zwłaszcza niemowlęta i dzieci karmione podczas snu butelką z mlekiem, dopajane sokami, ssące smoczek z cukrem oraz dzieci jedzące dużo słodyczy. Podawanie dzieciom do picia wody dobrej jakości jest bezpiecznym rozwiązaniem. Należy pamiętać, aby chore dziecko po spożyciu leku w postaci syropu otrzymało do popicia czystą wodę.

Wodę z kranu przeznaczoną do bezpośredniego spożycia, zwłaszcza przez dzieci, lepiej przegotować, gdyż instalacja wodociągowa nie zawsze jest dobrej jakości. Przegotowanie wody z kranu może ją pozbawić zanieczyszczeń bakteryjnych, ale nie pozbawi jej ewentualnych zanieczyszczeń chemicznych.

W przypadku najmłodszych niemowląt faktycznie każdą wodę warto przegotować. W przypadku starszych dzieci świeżo otwarta woda butelkowana zazwyczaj nie wymaga gotowania, jeśli pochodzi z pewnego źródła (szczelnie zamknięte opakowanie z datą przydatności do spożycia, wyprodukowana przez zaufaną firmę i odpowiednio przechowywana). Jeżeli woda była otwarta wcześniej i nie była przechowywana w lodówce, ktoś pił ją prosto z butelki lub też podajemy wodę z innego źródła, zawsze należy ją przegotować.

Niemowlęta do 6. miesiąca życia karmione wyłącznie piersią na żądanie zwykle  nie wymagają dodatkowego dopajania. Może się jednak zdarzyć, że w upalne dni lub przy niedoborze pokarmu pojenie wodą będzie konieczne. Niezbędna jest wtedy porada lekarska.

Jeżeli jest potrzeba dopojenia niemowlęcia, to odpowiednia do tego jest przede wszystkim woda. Herbatka, sok, kompot, nie są odpowiednie. Sok (najlepiej przecierowy) można podawać niemowlęciu od 6. miesiąca życia, ale nie więcej niż 150 ml dziennie i nie w celu zaspokojenia pragnienia.

To prawda. Eksperci nie polecają podawania małym dzieciom wody z kranu czy przydomowej studni oraz wody, która nie jest oznakowana jako „niskozmineralizowana” (zawiera do 500 mg składników mineralnych w litrze wody).

Specjaliści z instytucji opiniujących produkty (np. Instytut Matki i Dziecka czy Centrum Zdrowia Dziecka) wydają opinię o bezpieczeństwie ich stosowania u  niemowląt i małych dzieci, a także kobiet karmiących piersią i w ciąży. W przypadku wody, ocena taka dotyczy zgodności składu opiniowanej wody z wymaganiami i zaleceniami właściwych urzędów czy organizacji (np. Ministerstwo Zdrowia, Polskie Towarzystwo Pediatryczne). Wymagania te dotyczą składu ilościowo-jakościowego, wartości zdrowotnej, zwłaszcza zawartości substancji niepożądanych i składników, które powinny być limitowane w diecie. Ocena wody jest przeprowadzana zgodnie z określoną procedurą, na podstawie badań wykonanych przez specjalistyczne laboratoria, w szczególności laboratoria inspekcji sanitarno-epidemiologicznej. Pozytywna opinia odpowiedniej jednostki to rzetelna informacja dla rodziców.

Badania potwierdzają, że wprowadzenie wody do diety powoduje zmniejszenie dziennej ilości przyjmowanej energii – z jednej strony ze względu na zastępowanie wodą kalorycznych napojów, z drugiej – ze względu na to, że picie wody, zwłaszcza przed posiłkami, może hamować łaknienie i sprawiać, że zjadamy mniej.

Osoby dbające o linię powinny wiedzieć, że to jaki napój wybierają do picia przy posiłku może mieć wpływ na czas spalania tłuszczu. Picie wody do posiłku może przywrócić poziom insuliny we krwi i stopień utleniania tłuszczów do przedposiłkowych wartości około 2 godziny wcześniej, niż w przypadku wypicia z tym samym posiłkiem kalorycznego napoju, co oznacza, że zaczynamy szybciej spalać tłuszcz.

Wprowadzenie wody do diety może się przyczynić do zmniejszenia dziennej ilości przyjmowanych kalorii, a tym samym do zwiększenia utraty masy ciała w porównaniu do osób, które wody nie piją.

Badania potwierdzają, że wprowadzenie już jednej szklanki wody w szkole w ciągu roku zmniejsza ryzyko nadwagi i otyłości u dzieci o 31%.

Zakażenia układu moczowego (ZUM) to jeden z głównych problemów zdrowotnych związanych z odwodnieniem. Dotyczy on większości kobiet - szacuje się, że każda kobieta przynajmniej raz w życiu zachoruje na ZUM. Profilaktyka opiera się na właściwej podaży wody, zapewniającej przynajmniej 5-6 mikcji dziennie. Dzięki stałemu przepływowi moczu przez drogi moczowe zmniejsza się ryzyko ich kolonizacji bakteryjnej.

Woda wpływa na gospodarkę wodno-elektrolitową, wydalana jest przez nerki, a wraz z nią zbędne substancje przemiany materii. Dzięki odpowiedniemu nawodnieniu substancje toksyczne usuwane są w niskich, bezpieczniejszych dla organizmu stężeniach.

Mózg ludzki składa się w 83% z wody, dlatego odwodnienie może wpływać na jego funkcje. W badaniach obserwowano wpływ odwodnienia na sprawność umysłową i funkcje motoryczne: zmęczenie, nastrój psychiczny, czas reakcji z wyborem, pamięć krótko- i długotrwałą, zdolność uwagi. Wydaje się, że już 2-procentowy stopień odwodnienia może powodować ich zaburzenia. Niektóre badania sugerują, że może to wystąpić nawet przy 1-procentowym stopniu odwodnienia. Ryzyko wystąpienia zaburzeń funkcji poznawczych (koncentracji, czujności i pamięci krótkotrwałej) w szczególności dotyczy dzieci i młodzieży, ponieważ ich organizmy są bardziej wrażliwe na niedobór płynów. Brak odpowiedniej ilości płynów bardzo obniża wydolność organizmu w czasie ćwiczeń fizycznych.

Uczucie pragnienia pomaga nam dbać o odpowiednią ilość wypijanych płynów. Nie jest to jednak mechanizm doskonały, gdyż pojawia się z opóźnieniem i oznacza nawet 2% odwodnienie, które już może niekorzystnie wpływać na organizm.

Niedostateczne nawodnienie organizmu może powodować dyskomfort i negatywnie wpływa na organizm, zwłaszcza gdy niedobór wody jest wysoki. Badania potwierdzają, że odwodnienie może powodować ból głowy. Picie wody może więc działać profilaktycznie, choć nie złagodzi bólu spowodowanego innymi czynnikami.

Lekkie odwodnienie, na poziomie 1-2%, wpływa niekorzystnie na nasze funkcjonowanie przede wszystkim ze względu na stopień uwodnienia poszczególnych tkanek i narządów. Skoro woda stanowi ok. 75% naszego mózgu, to nawet jej niewielki brak przekłada się na funkcje poznawcze i zmniejsza poziom koncentracji, pogarsza pamięć krótkotrwałą, nastrój, powoduje bóle głowy oraz zwiększa trudności z wykonaniem zadania nawet o 50%. Osoby, które nie piją w ciągu dnia, mogą czuć się bardziej zmęczone, mieć niższy poziom energii i odczuwać większą złość i dezorientację. W stanie lekkiego odwodnienia czujemy się mniej dynamiczni, mniej aktywni i mniej zmotywowani do działania.

Czysta woda gazowana jest lepszym wyborem niż inne gazowane napoje, gdyż nie zawiera kalorii ani zbędnych dodatków. Nie jest jednak tak uniwersalna jak woda niegazowana, ponieważ dwutlenek węgla może powodować dyskomfort lub nasilać objawy niektórych chorób. Picia wody gazowanej powinny więc unikać osoby z problemami gastrycznymi, mające kłopoty z krtanią czy cierpiące na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POCHP), kobiety w ciąży i karmiące piersią oraz małe dzieci.

Obecność gazu może dawać szybsze odczucie ugaszenia pragnienia, gdyż dwutlenek węgla drażni ścianki żołądka, a to może wpływać na impulsy przekazywane do mózgu. Dlatego nie należy się kierować uczuciem nasycenia, tylko wypitą ilością wody w ciągu doby, gdyż wody gazowanej możemy wypijać mniej, niż faktycznie potrzebujemy.

Jeżeli kierujemy się smakiem, to kwestia subiektywna – jednej osobie bardziej odpowiada woda niegazowana, innej gazowana. Odnośnie właściwości wody, to woda gazowana po otwarciu może być przechowywana dłużej niż niegazowana, gdyż dwutlenek węgla ma kwaśny odczyn i działa bakteriostatycznie. Z drugiej strony woda gazowana ma przeciwwskazania dotyczące spożycia przez niektóre osoby ze względu na drażniące działanie dwutlenku węgla. Ograniczenia te nie dotyczą wody niegazowanej.

Wody w butelce i wodociągowe różnią się przede wszystkim „surowcem” wykorzystywanym do produkcji. Zgodnie z ideą wody butelkowanej producenci robią wszystko, by zachować jej naturalną czystość. W przypadku wody wodociągowej często trzeba przeprowadzić wiele procesów, aby nadawała się w ogóle do spożycia.

Zgodnie z polskimi przepisami woda w butelce musi być wodą naturalnego pochodzenia, czerpaną ze źródeł podziemnych i pierwotnie czystą, czyli nie wymaga i wręcz nie może ona podlegać uzdatnianiu, które zmieniłoby jej naturalne właściwości fizykochemiczne czy mikrobiologiczne. Woda z wodociągów może pochodzić z różnych źródeł, także powierzchniowych. Musi być uzdatniana (np. chlorowana lub ozonowana), aby zapobiec jej wtórnemu skażeniu w sieci wodociągowej. Pod względem mikrobiologicznym i obecności potencjalnie niekorzystnych substancji wody butelkowane podlegają bardziej restrykcyjnym przepisom. Obecność niektórych substancji w wodzie wodociągowej nie jest w ogóle monitorowana, a w przypadku innych dopuszczalne są wyższe limity niż w wodzie butelkowanej. Są substancje, których obecność w wodzie dyskwalifikuje ją do butelkowania (np. pestycydy, detergenty), można natomiast ją wykorzystać jako wodę kranową.

Zgodnie ze stanowiskiem Państwowego Zakładu Higieny woda butelkowana dzięki swojej naturalnej czystości ma jakość nie tylko bezpieczną, ale też bardziej korzystną dla zdrowia niż woda kranowa. Stanowisko to zostało opublikowane w związku z niesłusznymi porównaniami wody butelkowanej do kranowej i jest dostępne na  stronach PZH.

Materiał PET, z którego najczęściej wykonane są plastikowe butelki, jest używany w przemyśle rozlewniczym od dziesięcioleci. Oznaczany jest cyfrą jeden w trójkącie. Został uznany przez wszystkie narodowe agencje bezpieczeństwa żywności oraz oceniony przez Międzynarodowy Instytut na rzecz Zdrowego Życia (ILSI). Instytut potwierdził, że ogólne badania toksyczności i genotoksyczności na opakowaniach PET wskazują, że jest to materiał bezpieczny dla zdrowia.&